Josko Gvardiol - Vệ sĩ trẻ của Croatia
* Croatia - Brazil: 22h hôm nay, 12/9, trên MetaSports.
Vào mùa hè năm 2022, Chelsea đã gửi cho RB Leipzig lời đề nghị trị giá 90 triệu đô la để mua Gvardiol. Nếu CLB Bundesliga chấp nhận lời đề nghị, cầu thủ người Croatia sẽ trở thành hậu vệ U20 đắt giá nhất thế giới. Nhưng ngần ấy tiền là không đủ hấp dẫn Leipzig. Họ chốt hợp đồng với Gvardiol đến năm 2027, sau đó thông báo qua truyền thông Anh rằng tài năng này trị giá không dưới 120 triệu USD. Khi đó, Gvardiol chưa nổi tiếng ngoài Bundesliga cũng như quê hương Croatia.
Gvardiol sinh ngày 23/1/2002 tại thủ đô Zagreb nhưng quê gốc ở Novigrad, nơi cha của Tihomir từng chơi bóng nghiệp dư. Năm 2019, tiền vệ này lọt top 60 tài năng trẻ xuất sắc do tờ Guardian (Anh) bình chọn, bên cạnh một số cái tên cũng góp mặt tại World Cup 2022 lần này như Ansu Fati, Pedri (Tây Ban Nha), Jeremy Doku (Bỉ) hay Eduardo Camavinga (Pháp). Hai năm sau, Gvardiol vượt qua đàn anh Mateo Kovacic, giành kỷ lục cầu thủ trẻ nhất khoác áo Croatia ở một giải đấu lớn, khi anh dự Euro 2021 khi mới 19 tuổi 4 tháng 21 ngày.
Nhiều đội bóng nước ngoài đã cử tuyển trạch viên theo dõi Gvardiol từ năm 2018, khi anh còn chơi ở Dinamo Zagreb - 1 trong 6 lò đào tạo trẻ tốt nhất châu Âu. Nhưng sau khi đánh giá khả năng hòa nhập môi trường và cơ hội ra sân thường xuyên, hậu vệ người Croatia đã chọn RB Leipzig. Đội bóng Đức khi đó chi 17 triệu USD để sở hữu Gvardiol như một "của để dành", bởi vẫn để anh ở lại Dinamo Zagreb thêm một mùa giải theo dạng cho mượn.
Hè 2021, Gvardiol chính thức gia nhập RB Leipzig và ngay lập tức, cầu thủ 19 tuổi giành suất đá chính, ra sân 46 trận cho đội chủ sân Red Bull Arena mùa trước. Mùa giải này, anh ấy đã củng cố vai trò trung tâm của mình trong việc phát triển bóng từ sân nhà của đội. Không cầu thủ nào có số đường chuyền trung bình (84,23) và số đường chuyền hoàn thành (75,04) trong 90 phút nhiều hơn Gvardiol ở Bundesliga. Anh cũng chạm bóng trung bình 95,07 lần/90 phút, chỉ đứng sau 2 cầu thủ của Bayern - Joshua Kimmich và Benjamin Pavard.
Nhưng giữa phong độ thăng hoa, Gvardiol dính đa chấn thương vùng mặt trong trận RB Leipzig thắng Freiburg 3-1 ở Bundesliga hôm 10/11 và tưởng chừng sẽ không thể dự World Cup. HLV Marco Rose mô tả hình ảnh của Gvardiol khi đó: “Mắt cậu ấy sưng húp, trông cậu ấy như một võ sĩ quyền anh sau 12 hiệp đấu với một đối thủ khó nhằn”. Tuy nhiên, tiền vệ 20 tuổi vẫn sang Qatar và thi đấu với chiếc mặt nạ bảo vệ giống như siêu sao Hàn Quốc Son Heung-min. HLV Zlatko Dalic vẫn tin tưởng học trò, khi để tiền vệ kỳ cựu Domagoj Vida - người có hơn 100 trận khoác áo Croatia - ngồi dự bị.
Không phụ lòng tin của Dalic, Gvardiol đã chơi xuất sắc. Anh chơi cả 4 trận, góp phần quan trọng đưa Croatia vào tứ kết. Gvardiol nằm trong top 10 hậu vệ có nhiều pha tắc bóng thành công nhất (20), cứu thua (25) và đánh chặn (7). Khả năng chuyền bóng được coi là thiên bẩm của cầu thủ người Croatia này cũng được thể hiện với 281 đường chuyền với 72% hướng thẳng lên phía trước, đồng thời nằm trong top 5 trung vệ chuyền bóng chính xác nhất (88,4%). Những gì anh làm được trước một đội bóng không thiên về kiểm soát bóng như Croatia còn ấn tượng hơn.
Bên cạnh những con số khô khan, Gvardiol còn được cộng đồng mạng Croatia ví von với hình ảnh một "đấu sĩ", như cách anh phòng ngự kiên cường trước Bỉ, ngăn cản Romelu Lukaku ghi bàn ở phút bù giờ hay ""bỏ túi" các chân sút Nhật Bản từng đối mặt -đối mặt Và khi cởi bỏ chiếc mặt nạ chiến binh ấy, người hâm mộ lại thấy một cầu thủ giàu cảm xúc và xúc động.Sau trận hòa 0-0 với Bỉ ở lượt trận cuối vòng bảng - kết quả đưa Croatia vào vòng 1/8, Gvardiol chạy sang cánh đồng đối diện, ôm mẹ và khóc.
Dalic gần đây đã tuyên bố Gvardiol là hậu vệ xuất sắc nhất thế giới. "Nếu không phải bây giờ, thì cậu ấy cũng sẽ trở thành số một trong tương lai gần. Cách chơi của cậu ấy thể hiện sự nhàn hạ khi cầm bóng", HLV Croatia nhận xét.
Chứng kiến tiền vệ 20 tuổi trình diễn, báo chí thế giới gọi anh là "viên ngọc trai Croatia". Anh thậm chí còn được gọi là "Tiểu Pep", bởi cái tên nghe giống HLV nổi tiếng Pep Guardiola. T-Portal (Croatia) đã liên hệ với nhà ngôn ngữ học Domagoj Vidovic - người đã nghiên cứu tên, họ và từ đồng nghĩa của người Croatia trong gần 20 năm. Vidovic cho biết họ Gvardiol có nguồn gốc từ Novigrad và có liên quan đến động từ "guardare" trong tiếng La Mã Cổ - nghĩa là bảo vệ, đồng thời cũng liên quan đến họ Guardiola nổi tiếng ở Catalonia, Tây Ban Nha.
Vidovic nói: “Điều thú vị là Guardiola cũng có nghĩa là bảo vệ. "Một từ rất liên quan đến những hậu vệ như Gvardiol. Anh ấy không thể bị vượt qua và xuất sắc trong việc điều khiển." Và thực tế, lối chơi của Gvardiol cũng gần với mẫu trung vệ hiện đại mà Guardiola ưa thích - không chỉ mạnh trong việc truy cản đối phương mà còn biết cách xây dựng lối chơi và phát triển bóng tấn công.
Cựu hậu vệ của Man Utd và tuyển Anh, Rio Ferdinand ngưỡng mộ Gvardiol hơn bất kỳ hậu vệ nào từng thi đấu tại World Cup 2022. "Một lời giới thiệu tuyệt vời. Anh ấy rất khỏe, thuận chân trái và trông rất vui vẻ trong trận chiến," Ferdinand nói với BBC. Trong khi đó, đồng đội Borna Barisic của Croatia tỏ ra ghen tị: "Chúa ban cho Gvardiol mọi thứ. Anh ấy chơi như thể đã chơi 100 trận cho ĐTQG, không chút áp lực, như chơi với bạn bè". .
Đáp lại những lời khen đó, Gvardiol tự cho mình là người may mắn khi được chơi phía sau bộ ba Mateo Kovacic, Luka Modric và Marcelo Brozovic. "Bạn không cần phải suy nghĩ nhiều khi đứng trước 3 tiền vệ xuất sắc đó. Chơi với họ, vấn đề đã giải quyết được một nửa", ông nói.
Từ cấp độ CLB, màn trình diễn tại World Cup càng củng cố giá trị của Gvardiol trước sự thèm thuồng của các ông lớn. Theo truyền thông Anh và Tây Ban Nha, Real Madrid đang tính nhảy vào cuộc cạnh tranh mua tiền vệ này với Chelsea với lời đề nghị lên tới 95 triệu đôla.
Nhưng theo người đại diện của Gvardiol, anh không để những ồn ào từ sàn chuyển nhượng làm mình phân tâm, bởi ưu tiên số một của anh lúc này là World Cup, nơi Croatia sẽ chạm trán Brazil ở tứ kết hôm nay. Đây là bài kiểm tra khó khăn nhất mà Gvardiol phải đối mặt với Croatia. Bên kia chiến tuyến, hàng công Brazil đang đạt phong độ cao với những chân sút kỹ thuật hàng đầu như Vinicius Jr, Neymar, Richarlison sẵn sàng thử độ cứng của Gvardiol.
Croatia sẽ cống hiến hết mình để nuôi dưỡng giấc mơ của những “lão tướng” giàu kinh nghiệm như Modric, Perisic, Lovren, còn Gvardiol là sự bổ sung cho thể lực và sức trẻ bên cạnh. Với nền tảng đó, nhà đương kim á quân World Cup càng tự tin giải quyết trận đấu ở hiệp phụ hoặc loạt sút luân lưu, như họ đã làm được ở 7/8 trận gần nhất tại vòng loại trực tiếp Euro và World Cup.
